İnsanın algılama potansiyelini ve iletişim yeteneğini en iyi şekilde kullanmasını sağlayan tomatis metodu, artık İnegöl’de. Özel Eğitim Uzmanı Ayhan Altunsoy, metodun kullanım alanlarını ve faydalarını ‘İnegöl’de Eğitim Bülteni’nde paylaştı.

Tekniğin amacı; kulağın daha iyi duymasından çok, dinlemeyi öğrenmesi ve daha iyi ses analizi yapabilmesini sağlamak.

Altunkalp Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Sahibi, Özel Eğitim Uzmanı Ayhan Altunsoy, 15.yıla özel olarak Türkiye’de 57 kişide uygulama yetkisi bulunan tomatis metodu ile fobrain ses tanıma metotlarını, İnegöl’deki tüm vatandaşların hizmetine sunduklarını söyledi.

BEYNİN EĞİTİLMESİNİ SAĞLAR

Ayhan Altunsoy;

“Ses, titreşimden ibarettir! Sesin herkesçe bilinen ve işitsel mesajları kulaklarımıza ulaştıran “havadan iletim”ine ek olarak, bedenimizde çok daha iyi ses iletimi sağlayan bir araca daha sahibiz: kemiklerimiz.

Kulaklarınızı kapatın ve her zaman yaptığınız gibi konuşun. Sesinizin kafatasındaki kemikler üzerinden iletilmesi sayesinde, kulağınız kapalıyken de konuşmanızı kusursuz duyabileceksiniz.

Sesinizin şiddetini artırdığınızda ise titreşimleri tüm bedeninizde hissedebileceksiniz. Tomatis dinleme seanslarında, hem havadan hem de kemikten ses iletimi sağlayan özel kulaklıklar aracılığıyla müzik iletimi gerçekleşir.

 Böylece, müziğin kulak yoluna iletimi hem her iki kulağa yerleştirilen klasik kulaklıklar aracılığıyla hem de kafatasının üst kısmı ile temas halindeki titreşim aygıtı aracılığıyla meydana gelir.

Tomatis Metodu kapsamındaki herhangi bir dinleme programı uygulandığında, ses ilk olarak kafatası kemikleri üzerinden iletilir. Sonuç olarak, işitme sistemi, kısa bir süre sonra kulak kanalı yoluyla da gelecek sesi algılamak üzere kendini otomatik olarak hazırlar.

Sesin bu şekilde iki ayrı yolla ve birbirini izleyen iletimi, duyusal ses mesajlarının doğru analizi yolunda beynin eğitilmesini sağlar” dedi.

DAHA İYİ DİNLEMENİZE YARDIMCI OLACAK

“Bir kitabı yada gazeteyi dikkatli bir şekilde okuyor musunuz?” sorusunu yönelten Altunsoy;

“Yanıtınız evetse, çevrenizdeki sesleri dinleyemiyorsunuz demektir. Aslında sesleri son derece iyi duyduğunuz halde, dikkatinizi dinlemeye veremeyecek durumdasınız. Çünkü, sizi o anda ilgilendirmeyen sesleri filtreleme, sadece ilgilendiğiniz seslere odaklanma yetisine sahipsiniz.

 Son derece basit bir şeymiş gibi görünse de, aslında duygularınızı yönetme yeteneği kazandıran, üst seviye bir bilişsel beceriden söz etmekteyiz. Kulağa ulaşan işitsel mesaj doğru bir şekilde analiz edilmediğinde, dinleme süreci sekteye uğrar.

Örneğin, duymada sorun yaşamadığınız halde, konuşmakta olduğunuz kişinin sesine odaklanamadığınızda hissettiğiniz şey budur. Bu işlevsel bozukluk, gerek psikolojik gerekse fizyolojik pek çok farklı nedenden kaynaklanabilir.

 Tomatis Metodu daha iyi duymanıza değil, daha iyi dinlemenize yardımcı olacak bir pedagojik yöntemdir” ifadelerini kullandı.

BAŞARI YÜKSELİR

Altunsoy, Tomatis metodunun özellikle okul döneminde ve öğrenme sorunları olan çocuklarda hayli etkili bir yöntem olduğuna da vurgu yaparak;

“Tomatis metodu, sağ ve sol kulağın dengeli çalışmasını ve iyi ses analizi yapabilmesini sağlıyor. Yönteminin diğer bir amacı ise;  sağ kulağın daha baskın olması hedeflenir.

Sağ kulak sol beyine giden en kısa ve hızlı yoldur. Sol beyin analitiktir ve mantıkla yönetilir. Sol kulak sağ beyine giden yolsa, daha duygusal, yaratıcı, sosyalliği çok yüksek, empati kuran kişileri temsil eder. Sağ kulak duyduğunu sol beyindeki işitme merkezine gönderir.

Böylece algılamamız işitmeyle aynı anda gerçekleşir. Hızlı ve doğru bir iletişim olmasını sağlar. Öğrenci iyi duyduğu ve duyduğunu doğru analiz edebildiği sürece derslerini dinlemekten zevk alır, kendine olan güveni yerine gelir dolayısıyla başarısı yükselir” şeklinde konuştu.

UYGULAMA ALANLARI

Özel Eğitim Uzmanı Ayhan Altunsoy, tomatis metodunun uygulanma alanlarını da şöyle sıraladı:

“Tomatis Metodu, profesyonel terapi, eğitim ve rehberlik uygulamalarında tamamlayıcı bir teknik olarak, gerek çocuklar gerekse her yaştan yetişkinler için geliştirilmiştir.

Uyguladıkları programların yarattığı farklı faydaları büyütmek isteyen terapist ve eğitmenler, Tomatis Metodu’nun tamamlayıcı etkilerinden faydalanabilecekler”

ÖĞRENME VE DİL BOZUKLUKLARI

Tomatis Metodu, sesleri ve aynı zamanda motor beceriler, denge ve koordinasyonu kodlayıp analiz eden sinir yollarının biçimlendirilebilme özelliğine dayanarak işlev görür.

 Dil ve öğrenme bozukluklarını gidermek isteyen çocuklar ve yetişkinlerin, bu zorluklarla baş etme yolunda stratejiler üretmesine yardımcı olur.

DİKKAT BOZUKLUKLARI

Tomatis Metodu, beyni sürekli olarak şaşırtmak üzere tasarlanmış müzik kayıtlarının taşıdığı zıtlıkların iletimi ilkesine dayanır.

Böylece, beyin uyarım halinde tutulur. Amaç, değişiklikleri saptama yolunda otomatik mekanizmaların geliştirilmesinde beyne yardımcı olmak ve bu sayede dikkat düzeyini yükseltmektir.

DUYGUSAL BOZUKLUKLAR

Beyin, kendini doğal olarak koruma eğilimindedir. Saldırgan dış çevre algısı oluştuğunda ya da yaşanan bir duygusal şok sonrasında devreye giren korunma mekanizmaları örnek gösterilebilir.

Beyin, kendini koruma yolunda bir filtre gibi davranarak, duyusal mesajların iletimi ve analizini kesintiye uğratır. Limbik sistem ve prefrontal korteks üzerinden dolaylı yolla gerçekleşen bu işlev üzerinde etki yaratan Tomatis Metodu, depresyon ve anksiyeteye bağlı duygusal bozuklukların düzenlenmesine katkıda bulunur.

MOTOR BOZUKLUKLAR

Vestibüler sinir ile doğrudan etkileşim kuran Tomatis Metodu, kas tonusu ve buna bağlı dikey konum becerisinin gelişimini uyarır. Bu uyarım, lateralite sorunlarının çözümüne yardımcı olur.

Vestibüler sistem, beynin pek çok başka kısmıyla işbirliği içerisinde, koordinasyon ve ritim işlevlerinin yerine getirilmesinde önemli rol oynar. Tomatis Metodu, ritim ve koordinasyon gelişiminde etkin bir araç haline gelebilmektedir.

YAYGIN GELİŞİM BOZUKLUĞU

Kulakla beyin arasındaki bağlantıyı kuran sinir ağları, “ayna nöronlar” denilen belli bir nöron tipini de bünyesinde barındırır. Ayna nöronlar, bireyin sosyal-bilişsel gelişiminde önemli role sahiptir.

Sosyalbiliş, karşımızdaki kişilerin düşünce ve niyetlerini tahmin etmemize, özellikle de duygu durumunu anlamamıza olanak tanıyan süreçler bütünü şeklinde tanımlanabilir.

Bu sinir ağları üzerinde etki yaratan Tomatis Metodu, daha nitelikli kişisel iletişim becerilerin gelişimine destek verir.

KİŞİSEL GELİŞİM VE İYİ OLUŞ HALİ

Yüksek armoniler açısından zengin sesler, “retiküler formasyon” adı verilen geniş sinir ağını uyarma özelliğine sahiptir. Retiküler formasyon, beyin etkinliğinin erişeceği genel düzeyi denetler.

Beyinde uyarım, bedenin genelinde ise gevşeme etkisi yaratan tiz seslerin iletimini öne çıkaran Tomatis Metodu, böylece kişisel gelişim ve mutluluk hali üzerinde olumlu sonuçlar ortaya koyar.

SES VE MÜZİKAL YETENEK GELİŞİMİ

Tomatis Metodu’nun temelini oluşturan ana ilkeye göre, gerek konuşma, gerek şarkı söyleme, gerekse bir müzik aletinin kullanımı ile oluşturulan işitsel mesajların algılanması ve analizine yönelik mekanizmalar üzerindeki her etki, aynı işitsel mesajın ağız yoluyla yeniden üretimi üzerinde de etki yaratacaktır.

DOĞUMA HAZIRLIK

Anne karnındaki fetüs, annesinin sesini algılar. Bu ses, çocuğun gelişimi açısından temel önemde bir duygusal akustik araç işlevi görür. Bu nedenle, fetüsün anne karnında olumlu seslerle karşılaşması büyük değer taşır.

Tomatis Metodu kapsamındaki Gebelik Programı, son üç aylık dönem başta gelmek üzere, gebelik süresince anneye eşlik ederek kemikten ses iletimini uyarır ve stresin azalmasına, bedensel, zihinsel ve ruhsal gevşemenin sağlanmasına katkıda bulunur.

YABANCI DİL EDİNİMİ

Tomatis Metodu’nun yabancı dil öğrenimine yönelik temel işlevi, hedef dilin algılanabilmesi için gerekli sesleri duyma yetisinin güçlendirilmesidir. Kulağı, öğrenilecek dilin kendine özgü ritim ve seslerini rahatça algılama yolunda açık hale getiren Tomatis Metodu, böylece hedef ritim ve seslere etkin biçimde adapte olunması, bunların analiz edilip ağız yoluyla yeniden üretilmesini kolaylaştırır.

Anadilin, çoğunlukla algı kanallarımızı tıkayan ve başka bir dile ait sesleri algılama yetimizi bastıran ritmik düzeninin dışına çıkabilmemizi sağlar. Bu program, kulağa yeni sesleri duyma ve beyne de yeni bir dili öğrenme imkanını kazandırır.

ALTUNKALP’TE VERİLİYOR

Ayhan Altunsoy son olarak Altunkalp Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’nde tomatis metot hizmetinin verilmeye başlandığını ve 15 yıldan bu yana eğitimde kalite ve yenilikçi yaklaşımlarla hizmete devam ettiklerini sözlerine ekledi.